کد مطلب:12575 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

حكم آيت ا...سيستاني در مورد سرمايه گذاريهاي سوددار و حسابهاي پس انداز كوتاه مدت و بلند مدت و جوايزي كه از قرعهكشي بانك ها برنده مي شويم چيست؟

مطابق با فتواي آيت ا...سيستانيحفظه ا...، و آنچه در رسالة توضيح المسائل مراجع، در بخش مسائل بانكي از ايشان بيان گرديده، بعد از تعريفي كه از بانك خصوصي (كه سرمايه اش از سرمايه گذاري يك يا چند شخص تشكل شده)، بانك دولتي (كه سرمايه اش اموال دولتي است) و بانك مشترك (كه از سرمايه دولت و بخش خصوصي تشكيل شده) ارائه شده، احكام سپردهگذاري در اين بانكها، اعم از كوتاه مدت و بلند مدت، چنين بيان مي شود :

1. سپرده گذاري در بانكهاي خصوصي ـ به معناي قرض دادن به آنها ـ با شرط نكردن سود،جايز است. وبا شرط كردن سود، جايز نيست. بدين معنا كه قرض دادن را متوقف بر ملزم داشتن بانك به پرداختن سود نكند، و چنين بنايي را نيز در درون خود نداشته باشد.

2. سپرده گذاري در بانك هاي دولتي ـ به معناي قرض دادن به آنها ـ با شرط گذاشتن سود، جايز نيست. وآن سود ربا است.

3. سپرده گذاري در بانكهاي مشترك نيز، حكم بانك دولتي را دارد.

البته لازم به ذكر است، كه سپرده گذاري در قالب يكي از عقود شرعي، از اين حكم مستثني است. و اگر به طور قطعي، ـ با مفاهمه اي كه بين سپرده گذار و بانك برقرار مي شود ـ هر دو طرف عامل به يكي از عقود شرعي، كه امكان برقراري آن هست، باشند، سپرده گذاري اگر چه سود دار نيز باشد، بلااشكال و صحيح است.

براي مثال اگر عقد شرعي مضاربه منعقد شود، و دو طرف با ملاحظه احكام آن عمل نمايند، و توقعي خارج از آن نباشد، سود حاصل از آن در دايره مقررات مضاربه صحيح مي باشد.

و بطور كلي تمام سرمايه گذاريهاي سوددار، بايد تحت يكي از عناوين عقدهاي شرعي قرار بگيرد، و احكام آن از ناحيه دو طرف مراعات گردد. در اين صورت سودحاصله، خارج از سودهاي ربوي بوده، حلال مي باشد.

براي آشنايي بيشتر با عقدهاي شرعي و احكام آن، به رساله توضيح المسائل آيت ا... سيستاني حفظه ا... مراجعه فرماييد.(شركت، مضاربه، جعاله و...)و اما راجع به جوايز قرعه كشي بانكها سؤال نموديد.

نظر آيت ا...سيستاني حفظه ا... بدين ترتيب است : اگر سپرده گذاران، سپرده گذاري خود را در ضمن عقد يا مانند آن، مشروط به قرعه كشي كرده باشند، و بانك در پي اجراي اين شرط، دست به قرعه كشي بزند، اين كار جايز نيست. همچنين گرفتن جايزه، از سوي كسي كه قرعه به نامش درآمده، در صورتي كه به عنوان وفاي به شرط باشد، جايز نيست؛ و بدون آن جايز است.

و خطاب به بانكها مي فرمايند : در صورتي كه سپرده گذاران، سپرده گذاري رامشروط به قرعه كشي نكرده باشند، و بانكها صرفاً براي تشويق آنان، و افزايش سپرده گذاري، و تشويق ديگران به گشودن حساب، چنين كرده باشند، اين كار جايز است. و گرفتن جوايزنيز از سوي برندگان جايز است. (1)





























































ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منابع و مآخذ :

1. توضيح المسائل مراجع (مطابق بافتاواي دوازده نفر از مراجع معظم تقليد)،ج2، ص750